- Ayrıntılar
- Üst Kategori: 8. Sınıf
Kelime olarak kader; bir şeye gücü yetmek, biçimlendirmek, planlamak, ölçü ileyapmak, kıymetini bilmek, mukayese etmek anlamlarına gelir. Terim olarak ise kader;Allah’ın (c.c.) sonsuz ilmi ve kudretiyle, evrende olmuş ve olacak olan her şeyitakdir etmesidir. Yine varlıkları istediği şekilde ve biçimde yaratması, insanlarınözgür iradeleriyle yapacaklarını Allah’ın (c.c.) önceden bilmesi ve düzenlemesinekader denir. Yüce Allah, Kur’an-ı Kerim’de evreni bir ölçü ve düzen içinde yarattığını bildirmektedir. Evrenin devamı, işleyişi ve son bulması da O’nun takdiri ile gerçekleşmektedir.Bütün bu ölçü ve düzeni yaratan ve yöneten Allah (c.c.), sonsuz ilmi vekudretiyle her şeyi kuşatmıştır. Bu konuyla ilgili Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:“O, karanlığı yarıp sabahı çıkarandır. Geceyi dinlenme zamanı, Güneşi ve Ayıda ince birer hesap ölçüsü kıldı. Bütün bunlar mutlak güç sahibinin, hakkıylabilenin takdiridir (ölçüp biçmesidir).”
Kader inancının iyi anlaşılabilmesi için kaza kavramının da bilinmesi gerekir. Kelime olarak kaza, hükmetmek, emretmek, yaratmak ve gerçekleştirmek anlamlarına gelir.Terim anlamı ise kaza, ezelde bilinen ve takdir edilen şeyin, zamanı ve yeri geldiğindeAllah (c.c.) tarafından yaratılması demektir. Örneğin; “Su 100 derecede kaynar.” kuralıkader kavramını ifade ederken, 100 dereceye ulaşan suyun kaynaması da kazadır. Kaza kelimesi Kur’an-ı Kerim’de Yüce Allah’ın varlıklara karşı karar, emir ve fiillerini Kaza kelimesi Kur’an-ı Kerim’de Yüce Allah’ın varlıklara karşı karar, emir ve fiilleriniifade etmek için kullanılmaktadır. Allah’ın (c.c.) varlıklarla ilgili karar ve takdiri birayette şöyle ifade edilmektedir: “Böylece onları, iki günde (iki evrede) yedi gökolarak yarattı ve her göğe kendi işini bildirdi. En yakın göğü kandillerle süsledikve onu koruduk. İşte bu, mutlak güç sahibi ve hakkıyla bilen Allah’ın takdiridir.” Kader inancının hadislerde de karşılığı vardır. Hz. Peygamber (s.a.v.)*, Cibril hadisiKader inancının hadislerde de karşılığı vardır. Hz. Peygamber (s.a.v.)*, Cibril hadisidiye bilinen hadiste açıklandığı gibi kadere imanı, iman esasları arasında saymıştır.Bu hadiste geçtiğine göre Cebrail (a.s)** Hz. Peygambere “Bana iman hakkındabilgi ver.” dedi. Resûlullah şöyle buyurdu: “Allah’a, meleklerine, kitaplarına,peygamberlerine ve âhiret gününe iman etmendir. Keza hayrı ve şerriyle kadere inanmandır.”cevabını vermiştir.5Kader ve kazaya iman; Allah’ın (c.c.) ilminin sonsuz olduğunu, her şeyi kuşatanbir iradesi bulunduğunu ve O’nun kudretinin bütün varlıklardan üstün olduğunukabul etmektir. Bu yönüyle kader ve kazaya iman, Allah’a (c.c.) iman etmenin doğalneticesidir ve İslam’ın inanç esaslarındandır.